Προσιτή κατοικία: Μια κοινωνική βόμβα έτοιμη να εκραγεί

Προσιτή κατοικία: Μια κοινωνική βόμβα έτοιμη να εκραγεί

Η αγορά ή η ενοικίαση κατοικίας, ειδικότερα στην πρωτεύουσα της χώρας μας, πλέον απέχει πολύ από το να είναι προσιτή για την γενιά των millennials (γεννημένοι 1981–1996). Αυτή η ηλικιακή ομάδα είναι αυτή που αναζητά, περισσότερα από κάθε άλλη, αρχικά για να αγοράσει ένα σπίτι και αν δεν μπορεί να επιλέξει να το νοικιάσει.

Το πρόβλημα είναι έντονο και επιδεινώνεται συνεχώς, χωρίς να φαίνεται κάποια σημαντική πολιτική αντιμετώπισης του. Είναι αυτονόητο ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 713 ευρώ, όταν ο πληθωρισμός ξεπερνά το 10%, δεν δρα ούτε σαν “ασπιρίνη” στις συνεχείς αυξήσεις. Φαίνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει αφεθεί και περιμένει από την ελεύθερη αγορά να ρυθμίσει και αυτό το πρόβλημα, το οποίο είναι μεγάλο και κυρίως κοινωνικό.

Για να έχουμε μια καλύτερη εικόνα παραθέτω κάποια στοιχεία της Eurostat για το 2020 και της Τράπεζας της Ελλάδος.

Το 36,9% των ελληνικών νοικοκυριών στις πόλεις ξοδεύουν για την στέγαση τους περισσότερο από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος τους, όταν στην ΕΕ είναι 12,3%.

Το 48,5% των νέων (ηλικίας 15–29) ζουν σε νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν σοβαρά πρόβλημα στέγασης, όταν στην ΕΕ είναι 27,5%.

Η μέση εκταμίευση δανείου για αγορά ενός ακινήτου για το 2021 είναι 73.200 ευρώ και το μέσο ποσοστό χρηματοδότησης αφορά το 64% της εμπορικής αξίας του.

Για το 2020 οι τράπεζες έδωσαν 690 εκατ. στεγαστικά δάνεια, όταν το 2007 είχαν δώσει 16 δισ. και το 2016 200 εκατ.

Δυστυχώς, ο συγκεκριμένος τομέας της αγοράς ακινήτων παρουσιάζει αρκετές στρεβλώσεις. Η ζήτηση ενοικίασης κατοικίας είναι τεράστια, και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην υπερβολική αδυναμία των millennials να αγοράσουν ένα σπίτι. Κάποιοι από τους λόγους είναι η σημαντική αύξηση του κόστους ζωής, οι χαμηλοί μισθοί και η υπερβολικά χαμηλή δανειοδότηση στεγαστικών δανείων. Η τεράστια ζήτηση και η περιορισμένη προσφορά, έχουν οδηγήσει στην αύξηση των τιμών των ενοικίων. Δεν είναι όμως το μόνο επακόλουθο. Η αύξηση των ενοικίων δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε να θεωρείται αρκετά ελκυστική η επένδυση μεγάλων κεφαλαίων στην αγορά κατοικιών, με αποτέλεσμα οι τιμές αγοράς να αυξάνονται συνεχώς.

Η πολιτεία οφείλει άμεσα να πάρει μέτρα, ώστε να μην σκάσει αυτή η κοινωνική βόμβα. Προτάσεις υπάρχουν πολλές, όπως το πλαφόν στις αυξήσεις των ενοικίων, η αύξηση και διεύρυνση της επιδότησης ενοικίου και η έναρξη στοχευμένων πολιτικών προσφοράς κοινωνικών κατοικιών με χαμηλό τίμημα, μέσω ενός προγράμματος ανακαίνισης κενών διαμερισμάτων ιδιωτών.

Δυστυχώς, αυτό που λείπει είναι η πολιτική πρωτοβουλία ώστε το πρόβλημα να μπει ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης και όχι να αντιμετωπίζεται ως άλλο ένα επικοινωνιακό παιχνίδι.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών